So sánh độ tuổi chịu trách nhiệm
theo Bộ luật hình sự 2015 và Bộ luật hình sự 2015, sửa đổi bổ sung 2017
Bộ luật hình sự 2015
|
BLHS 2015, sửa đổi bổ
sung 2017
|
Điều 12. Tuổi
chịu trách nhiệm hình sự
1. Người từ đủ 16
tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội
phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
2. Người từ đủ 14
tuổi trở lên, nhưng chưa
đủ 16 tuổi chỉ phải chịu trách nhiệm hình
sự về tội giết người, tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe
của người khác, tội hiếp dâm, tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi, tội cưỡng dâm
người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi, tội cướp tài sản, tội bắt cóc nhằm
chiếm đoạt tài sản;
về tội phạm rất
nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều
sau đây:
a) Điều 143 (tội
cưỡng dâm); Điều 150 (tội mua bán người); Điều 151 (tội mua bán người dưới 16
tuổi);
b) Điều 170 (tội
cưỡng đoạt tài sản); Điều 171 (tội cướp giật tài sản); Điều 173 (tội trộm cắp
tài sản); Điều 178 (tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản);
c) Điều 248 (tội
sản xuất trái phép chất ma túy); Điều 249 (tội tàng trữ trái phép chất ma
túy); Điều 250 (tội vận chuyển trái phép chất ma túy); Điều 251 (tội mua bán
trái phép chất ma túy); Điều 252 (tội chiếm đoạt chất ma túy);
d) Điều 265 (tội
tổ chức đua xe trái phép); Điều 266 (tội đua xe trái phép);
đ) Điều 285 (tội sản xuất, mua bán, trao
đổi hoặc tặng cho công cụ, thiết bị, phần mềm để sử dụng vào mục đích trái
pháp luật); Điều 286
(tội phát tán chương trình tin học gây hại cho hoạt động của mạng máy tính,
mạng viễn thông, phương tiện điện tử); Điều 287 (tội cản trở hoặc gây rối
loạn hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử); Điều
289 (tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính, mạng viễn thông hoặc phương
tiện điện tử của người khác); Điều 290 (tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn
thông, phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản);
e) Điều 299 (tội
khủng bố); Điều 303 (tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện quan trọng về
an ninh quốc gia); Điều 304 (tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng, mua
bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân
sự).
|
Điều 12. Tuổi chịu trách nhiệm hình sự
1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình
sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.
2. Người từ đủ 14 tuổi trở lên, đến dưới 16 tuổi phải
chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất
nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều:
- Điều 123. Tội Giết người
- Điều 134. Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho
sức khỏe của người khác.
- Điều 141. Tội Hiếp dâm
- Điều 142. Tội Hiếp dâm người dưới 16 tuổi.
- Điều 143. Tội cưỡng dâm.
- Điều 144. Tội Cưỡng dâm người đủ 13 đến dưới 16 tuổi.
- Điều 150 (tội mua bán người);
- Điều 151 (tội mua bán người dưới 16 tuổi);
- Điều 168. Tội Cướp tài sản
- Điều 169. Tội Bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản.
- Điều 170 (tội cưỡng đoạt tài sản);
- Điều 171 (tội cướp giật tài sản);
- Điều 173 (tội trộm cắp tài sản);
- Điều 178 (tội hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản);
- Điều 248 (tội sản xuất trái phép chất ma túy);
- Điều 249 (tội tàng trữ trái phép chất ma túy);
- Điều 250 (tội vận chuyển trái phép chất ma túy);
- Điều 251 (tội mua bán trái phép chất ma túy);
- Điều 252 (tội chiếm đoạt chất ma túy);
- Điều 265 (tội tổ chức đua xe trái phép);
- Điều 266 (tội đua xe trái phép);
- Điều 286 (tội phát tán chương trình tin học gây hại cho
hoạt động của mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử);
- Điều 287 (tội cản trở hoặc gây rối loạn hoạt động của
mạng máy tính, mạng viễn thông, phương tiện điện tử);
- Điều 289 (tội xâm nhập trái phép vào mạng máy tính,
mạng viễn thông hoặc phương tiện điện tử của người khác);
- Điều 290 (tội sử dụng mạng máy tính, mạng viễn thông,
phương tiện điện tử thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản);
- Điều 299 (tội khủng bố);
- Điều 303 (tội phá hủy công trình, cơ sở, phương tiện
quan trọng về an ninh quốc gia);
- Điều 304 (tội chế tạo, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng,
mua bán trái phép hoặc chiếm đoạt vũ khí quân dụng, phương tiện kỹ thuật quân
sự).
|
Như vậy, với quy định trên thì BLHS
sửa đổi, bổ sung 2017 đã có một số điểm khác nhau cơ bản về tuổi chịu trách nhiệm
hình sự so với BLHS 2015 như sau:
1.Thứ nhất
BLHS sửa đổi, bổ sung 2017 sử dụng
cụm từ “dưới 16 tuổi” thay cho cụm từ “chưa đủ 16 tuổi” của BLHS 2015 để chỉ
khung độ tuổi chịu TNHS thứ hai. Tuy nhiên, xét về nội hàm thì việc thay đổi từ
ngữ trên không dẫn đến làm thay đổi nội dung đối tượng của điều luật.
2. Thứ hai:
- BLHS 2015 quy định người từ 14 đến
dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự đối với 07 tội danh (như đã liệt kê ở
khung so sánh trên) trong tất cả các trường hợp, không phân biệt tội đó là tội
ít nghiêm trọng, nghiêm trọng hay đặc biệt nghiêm trọng.
- Tuy nhiên, BLHS sửa đổi, bổ sung
2017 không còn quy định nội dung trên nữa, nghĩa là người từ 14 đến dưới 16 tuổi
+ Không phải chịu TNHS đối với 07 tội danh trên nếu tội đó là ‘tội ít
nghiêm trọng hoặc tội nghiêm trọng’
+ Mà chỉ chịu TNHS khi mà đó là tội
“phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng”.
3. Thứ ba,
- BLHS 2015 còn quy định người từ
14 đến dưới 16 tuổi chịu TNHS về tội rất nghiêm trọng, tội đặc biệt nghiêm trọng
đối với 22 tội danh nêu trên (như đã liệt kê ở khung so sánh trên).
- Còn BLHS sửa đổi, bổ sung 2017
quy định đối tượng này phải chịu trách nhiệm hình sự về tội rất nghiêm trọng, tội
đặc biệt nghiêm trọng đối với 28 tội danh (như đã liệt kê ở khung so sánh
trên)., không còn quy định trách nhiệm hình sự đối với tội “Sản xuất, mua bán,
trao đổi hoặc tặng cho công cụ, thiết bị, phần mềm để sử dụng vào mục đích trái
pháp luật” quy định tại Điều 285, bởi vì khung hình phạt cao nhất của tội này
chỉ đến 07 năm tù. Căn cứ khoản 3 Điều 9 BLHS thì đây là tội nghiêm trọng chứ
không phải tội rất nghiêm trọng hay tội đặc biệt nghiêm trọng. Vì vậy, người từ
đủ 14 tuổi trở lên, dưới 16 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự về tội này
vì không thỏa mãn điều kiện theo quy định tại khoản 2 Điều 12.
Nguồn:
https://lawnet.thukyluat.vn/posts/t6499-diem-moi-ve-do-tuoi-chiu-trach-nhiem-hinh-su-trong-blhs-sua-doi-bo-sung-2017-ban-can-biet